Spreek jij twee of meer talen? Dit verbetert je cognitieve flexibiliteit en leert je gemakkelijker schakelen tussen taken. Het verkleint bovendien het risico op cognitieve achteruitgang op latere leeftijd. In dit artikel ontdek je nog veel meer feiten en weetjes over onze cognitieve vaardigheden. Bovendien vertellen we je hoe je jouw cognitieve vaardigheden kunt trainen.
Wat zijn cognitieve vaardigheden?
Onze cognitieve vaardigheden zijn de mentale processen en capaciteiten die we gebruiken om informatie te begrijpen, te leren, te onthouden en problemen op te lossen. Dankzij deze vaardigheden kunnen we kennis verwerven, beslissingen nemen en simpelweg normaal functioneren tijdens het dagelijkse leven. Onze cognitieve vaardigheden vormen de basis voor al onze denkprocessen en ons gedrag.1
Dit zijn onze belangrijkste cognitieve vaardigheden:
- Aandacht en concentratie.
- Geheugen, zowel kortetermijngeheugen als langetermijngeheugen.
- Probleemoplossend vermogen, om een probleem op een logische manier op te lossen.
- Redeneervermogen, om logische verbanden te leggen.
- Taalvaardigheid.
- Perceptie, om wat je ziet, hoort of voelt te interpreteren.
- Snelheid van informatieverwerken.
- Flexibiliteit.
- Leervermogen.
Naast deze belangrijke cognitieve basisvaardigheden, zijn er nog een aantal cognitieve vaardigheden die, afhankelijk van wat je doet in het leven, heel belangrijk kunnen zijn. Denk bijvoorbeeld aan kritisch denken, analytisch vermogen, creatief denken en besluitvaardigheid.
Waarom zijn cognitieve vaardigheden belangrijk?
Zoals aangegeven zijn onze cognitieve vaardigheden essentieel voor dagelijkse activiteiten zoals leren, werken, communiceren en beslissingen nemen. Met goed ontwikkelde cognitieve vaardigheden kun je uitdagingen makkelijker aangaan, makkelijker leren en nieuwe informatie opslaan.1
Cognitieve vaardigheden trainen en verbeteren
Naast het spreken van twee of meer talen, zoals in de inleiding beschreven, zijn er nog een aantal dingen die je kunt doen om je cognitieve vaardigheden te verbeteren:
- Regelmatige beweging. Aerobe fysieke activiteiten, zoals hardlopen, wandelen of fietsen, bevorderen de bloedtoevoer naar de hersenen en stimuleren de aanmaak van nieuwe hersencellen.2
- Gezond eten. Een gezonde en gevarieerde voeding, met voldoende voedingsstoffen en oog voor genoeg hydratatie, is optimaal voor het ondersteunen van een goede hersenfunctie.3
- Goed slapen. Je slaapkwaliteit is cruciaal voor gezonde hersenen.4 Dipje tijdens de dag? Een kort dutje van maximaal 20 minuten kan je geheugen en alertheid verbeteren.5
- Je stress beheren. Technieken zoals meditatie en ademhalingsoefeningen kunnen je stressniveau doen dalen, wat dan weer goed is voor de concentratie.6
- Levenslang leren. Een nieuwe taal leren, een instrument bespelen of een nieuwe hobby ontdekken, houdt je hersenen scherp. Ook regelmatig lezen of andere intellectuele uitdagingen zoeken, is goed voor je cognitie.7
- Sociale interactie. Nieuwe mensen ontmoeten, vergroot je perspectief en flexibiliteit in denken. Bovendien kan met anderen praten over complexe onderwerpen je kritisch denken stimuleren.8
- Creativiteit stimuleren. Maak tijd voor creatieve activiteiten zoals schrijven, tekenen, schilderen of muziek maken, omdat je hiermee andere hersengebieden stimuleert.9
Cognitieve stoornissen en uitdagingen
Cognitieve stoornissen zijn beperkingen in bepaalde cognitieve functies. Ze worden veroorzaakt door genetische factoren, hersenletsels, neurologische aandoeningen of levensstijlgerelateerde problemen. Voorbeelden zijn leerstoornissen, psychische aandoeningen zoals depressie, maar ook dementie.
Tot slot: werk actief aan je cognitieve gezondheid
Door actief aan de slag te gaan met je cognitieve gezondheid, houd je je hersenen scherp en kun je de uitdagingen van het leven makkelijker aan. Als je op je levensstijl let, kom je vaak al een heel eind. Blijf jezelf daarnaast uitdagen en nieuwe dingen ontdekken, bijvoorbeeld over het belang van een goede hersengezondheid. Op deze overzichtspagina over hersengezondheid lees je er alles over.
- K. VanLehn, Cognitive skill acquisition, geraadpleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15012487/
- P.D. Loprinzi et al., The Effects of Exercise on Memory Function Among Young to Middle-Aged Adults: Systematic Review and Recommendations for Future Research, geraapleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29108442/
- B. Ekstrand et al., Brain foods - the role of diet in brain performance and health, geraadpleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32989449/
- W.D.S. Killgore, Effects of sleep deprivation on cognition, geraadpleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21075236/
- N. Lovato et al., The effects of napping on cognitive functioning, geraadpleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21075238/
- C. Sandi et al., Stress and cognition, geraadpleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26304203/
- S. Leanos et al., THE IMPACT OF LEARNING MULTIPLE NEW SKILLS ON COGNITIVE DEVELOPMENT AND FUNCTIONAL INDEPENDENCE IN OLDER ADULTHOOD, geraadpleegd via https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6239553/
- H. De Jaegher et al., Can social interaction constitute social cognition?, geraadpleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20674467/
- R. Khalil et al., The Link Between Creativity, Cognition, and Creative Drives and Underlying Neural Mechanisms, geraadpleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30967763/
