Je kunt niet leren als je niet voldoende slaap krijgt. Slaap is misschien wel het meest onderschatte ingrediënt van gezond ouder worden en hier heb je zelf heel erg veel invloed op. Ik ben dokter Marcia Goddard en dit is Brein Talk.
We staan er niet zo heel vaak bij stil, maar slaap is een van de allerbelangrijkste ingrediënten van een gezond leven. Als we niet voldoende slapen, heeft dat heel veel invloed op onze lichamelijke, mentale en emotionele gezondheid. Terwijl we slapen, gebeurt een aantal heel belangrijke processen in ons brein. Die processen zijn essentieel om gezond ouder te worden.
Als we niet voldoende slaap krijgen, heeft dat ook invloed op de ontwikkeling van hersenziektes zoals Alzheimer. Hoe lang je moet slapen, verschilt per persoon. Topsporters hebben bijvoorbeeld meer slaap nodig door de intensieve inspanning die ze leveren. Kinderen slapen vaak tot wel 12 uur per nacht, terwijl ouderen soms genoeg hebben aan 6 à 7 uur. Gemiddeld heb je ongeveer 6 uur kwalitatieve slaap nodig, vooral diepe slaap, om je hersenen gezond te houden. Hoe je wakker wordt, is de belangrijkste graadmeter: als je uitgerust wakker wordt en gedurende de dag geen concentratiedips hebt, heb je een goed slaappatroon.
Tijdens slaap, vooral diepe slaap, ondergaat je brein een soort wasbeurt. De ruimte tussen hersencellen neemt toe, waardoor hersenvocht makkelijker afvalstoffen kan afvoeren en voedingsstoffen kan aanvoeren. Dit proces is cruciaal voor de gezondheid van je hersenen en vindt voornamelijk plaats in de diepe slaap. Tijdens de nacht doorloop je verschillende slaapfasen, elk ongeveer 30 minuten, en een volledige slaapcyclus duurt ongeveer 1,5 uur. Diepe slaap is essentieel voor dit schoonmaakproces.
Tijdens diepe slaap gebeurt ook geheugenconsolidatie. Alles wat je gedurende de dag leert en meemaakt, krijgt tijdens je slaap een plek in je hersenen, vergelijkbaar met een postkantoor dat post sorteert. Zonder voldoende slaap krijgt het brein onvoldoende tijd om deze informatie te verwerken, waardoor het moeilijker wordt om herinneringen terug te halen en nieuwe informatie te leren.
Om kwalitatief goede slaap te krijgen, kun je een aantal dingen doen. Ten eerste: neem je telefoon niet mee naar bed. Het licht van je telefoon verstoort je bioritme en maakt je minder slaperig. Ten tweede: eet niet na 8 uur 's avonds. Eten activeert je spijsvertering, wat je lichaam en hersenen actief houdt. Ten derde: creëer structuur door elke dag op dezelfde tijd naar bed te gaan en op te staan. Dit helpt je lichaam een gezond ritme te ontwikkelen, wat de kwaliteit van je slaap verbetert. Ten slotte: als je slecht hebt geslapen, kun je een powernap doen van maximaal 20 minuten. Langer slapen kan je in een diepe slaap brengen, waaruit je moeilijk wakker wordt.
Kortom, slaap is jouw superkracht. Als je alles wat je leert wilt onthouden en je hersenen gezond wilt houden, volg dan deze tips: neem je telefoon niet mee, zorg voor structuur en geef je brein de kans om optimaal te herstellen tijdens kwalitatieve diepe slaap. Dit helpt je zowel nu als later in je leven. Slaap is echt een van de best bewaarde geheimen voor een lang en gezond leven.