Chlamydia zonder dat je het weet? Alles over de meest voorkomende soa in Nederland en België
Wist je dat chlamydia wereldwijd een van de meest voorkomende soa’s is? Ook in Nederland en België komt deze soa veruit het meest voor. Dit komt onder meer doordat chlamydia in veel gevallen symptoomloos is en dus ongemerkt doorgegeven kan worden. In dit artikel vertellen we je alles over chlamydia, hoe je je ertegen kunt beschermen en hoe je het kan testen.
Wat is chlamydia?
Chlamydia is een veelvoorkomende seksueel overdraagbare aandoening (soa) die wordt veroorzaakt door de bacterie Chlamydia trachomatis. Veel mensen die besmet zijn, merken er weinig tot niets van, omdat de symptomen vaak afwezig of mild zijn. Hierdoor kan chlamydia onopgemerkt blijven en verder worden verspreid. Als de infectie niet wordt behandeld, kan dit soms leiden tot gezondheidsproblemen, zoals vruchtbaarheidsproblemen bij vrouwen.1,2,3
Chlamydia is wereldwijd een van de meest voorkomende soa's, en ook in Nederland en België komt het veel voor. Volgens recente cijfers van het RIVM komt chlamydia jaarlijks bij zo'n 60.000 Nederlanders voor, en vooral jongeren tussen de 15 en 29 jaar lopen risico.4 In België worden jaarlijks ongeveer 30.000 nieuwe gevallen geregistreerd.5 Ondanks campagnes en meer bewustwording lijkt het aantal gevallen van chlamydia in beide landen de laatste jaren toe te nemen, mogelijk door een combinatie van meer testen en een stijging in het aantal nieuwe besmettingen.
Hoe krijg je chlamydia?
Chlamydia wordt vooral overgedragen door onbeschermd seksueel contact. Dit betekent dat je chlamydia kunt oplopen door seks zonder condoom, zowel bij vaginaal, anaal of oraal seksueel contact. Zelfs als je geen symptomen hebt of je partner geen klachten heeft, kan de chlamydiabacterie nog steeds worden overgedragen.
Chlamydia kan ook via meer zeldzame manieren worden doorgegeven. Een veelgestelde vraag is of je chlamydia kunt krijgen zonder seks. Hoewel dit minder vaak voorkomt, kan dat wel. Een moeder kan de infectie bijvoorbeeld tijdens de geboorte aan haar baby doorgeven. Dit kan bij de baby leiden tot ooginfecties of longontsteking. Door prenatale controles, waarbij zwangere vrouwen vaak getest worden op verschillende soa’s, is deze kans gelukkig heel klein.
Omdat de chlamydia-bacterie slechts heel kort kan overleven buiten het menselijk lichaam, is het zeer onwaarschijnlijk dat je het kunt krijgen door in contact te komen met besmette handdoeken of beddengoed.
Chlamydia wordt dus vooral overgedragen via seksueel contact. Om verspreiding te voorkomen, is het belangrijk om condooms te gebruiken tijdens seks en seksspeeltjes altijd goed te reinigen voor en na gebruik.
Chlamydia symptomen man
Bij mannen veroorzaakt een chlamydia-infectie vaak geen duidelijke klachten, wat betekent dat de infectie ongemerkt kan blijven. Als er wel symptomen optreden, kunnen deze na één tot drie weken na besmetting verschijnen. Mogelijke symptomen zijn:
- Pijn of een branderig gevoel bij het plassen. Dit is een van de meest voorkomende tekenen van een chlamydia-infectie bij mannen.
- Afscheiding uit de penis. Dit kan een waterige, witte of melkachtige afscheiding zijn die duidelijk merkbaar is.
- Pijn of zwelling in de testikels. Soms kan een man pijn in één of beide testikels ervaren, wat kan wijzen op een complicatie van chlamydia, zoals een ontsteking van de bijbal (epididymitis).
Chlamydia symptomen vrouw
Net als bij mannen vertonen veel vrouwen met chlamydia geen duidelijke klachten. Hierdoor kan de infectie lange tijd onopgemerkt blijven, wat het risico op complicaties vergroot. Als er wel symptomen zijn, kunnen deze zich binnen enkele weken na besmetting ontwikkelen. Veelvoorkomende symptomen van chlamydia bij vrouwen zijn:
- Abnormale vaginale afscheiding. Dit kan een verandering in de hoeveelheid, kleur of geur van de vaginale afscheiding zijn. Vaak wordt het beschreven als waterig of melkachtig van aard.
- Pijn of een branderig gevoel bij het plassen. Dit kan een teken zijn van een infectie in de urinewegen of de geslachtsorganen.
- Pijn tijdens de seks. Vrouwen kunnen pijn ervaren tijdens het vrijen (dyspareunie), vooral diep in de onderbuik.
- Buikpijn of pijn in het bekken. Soms kan een onbehandelde chlamydia-infectie leiden tot bekkenontstekingsziekte (PID), wat pijn in de onderbuik of het bekken kan veroorzaken.
- Onregelmatig bloedverlies. Sommige vrouwen kunnen bloeden tussen menstruaties door of na seks.
Symptomen chlamydia in de keel
Chlamydia kan ook via orale seks worden overgedragen en een infectie in de keel veroorzaken, hoewel dit minder vaak voorkomt. Vaak zijn er bij een chlamydia-infectie in de keel geen symptomen, maar sommige mensen kunnen keelpijn ervaren of gezwollen klieren hebben.
Het is belangrijk te weten dat chlamydia in de keel minder vaak voorkomt, maar het kan wel worden overgedragen door onbeschermde orale seks.
Incubatietijd van chlamydia
De incubatietijd is de periode tussen het moment van infectie en het moment waarop de eerste symptomen van een ziekte optreden. Voor chlamydia betekent dit de tijd die verstrijkt tussen het oplopen van de bacterie Chlamydia trachomatis en de eerste tekenen van de infectie.
De incubatietijd van chlamydia varieert doorgaans tussen de 1 en 3 weken na blootstelling aan de bacterie. Dit is het moment waarop eventuele symptomen zich kunnen ontwikkelen, zoals pijn bij het plassen of abnormale afscheiding bij zowel mannen als vrouwen. Het kan echter ook voorkomen dat de symptomen pas veel later ontstaan, of zelfs helemaal niet verschijnen.
Hoe besmettelijk is chlamydia?
Chlamydia is zeer besmettelijk en wordt gemakkelijk overgedragen tussen seksuele partners door onbeschermd seksueel contact. De bacterie Chlamydia trachomatis verspreidt zich via vaginale, anale en orale seks, waarbij het direct contact met besmette lichaamsvloeistoffen zorgt voor de overdracht.
Het risico op besmetting is aanzienlijk bij onbeschermde seks, en het kan gebeuren zelfs als er geen zichtbare symptomen zijn, wat vaak het geval is bij chlamydia. Zonder behandeling blijft chlamydia aanwezig en kan de bacterie zich verder verspreiden.
Hoe behandel je chlamydia?
Chlamydia wordt meestal effectief behandeld met een antibioticakuur. De meest voorgeschreven antibiotica zijn azitromycine (een eenmalige dosis) of doxycycline (een kuur van zeven dagen). Het is heel belangrijk om de volledige voorgeschreven kuur te volgen, zelfs als je je al snel beter voelt, zodat de infectie volledig verdwijnt en niet terugkomt.
Tijdens de behandeling wordt aangeraden om geen seksuele contacten te hebben totdat je zeker weet dat de infectie weg is. Dit voorkomt dat je de bacterie doorgeeft aan anderen of zelf opnieuw besmet raakt. Bovendien is het belangrijk om je seksuele partners van de afgelopen zes maanden te informeren over je chlamydia-infectie, zodat zij zich ook kunnen laten testen en behandelen. Zo voorkom je verdere verspreiding van de bacterie.
Gaat chlamydia weg zonder behandeling?
Hoewel sommige mensen hopen dat chlamydia vanzelf verdwijnt, gebeurt dat niet. Zonder behandeling blijft de infectie in de meeste gevallen aanwezig in je lichaam en kan dit in sommige gevallen tot andere gezondheidsproblemen leiden. De symptomen kunnen misschien minder worden of verdwijnen, maar de bacterie blijft actief en besmettelijk. Dit kan betekenen dat je ongemerkt anderen besmet en zelf het risico loopt op complicaties.
Wat gebeurt er als je chlamydia niet behandelt?
Als chlamydia onbehandeld blijft, kan het leiden tot ernstige gezondheidsproblemen. Bij vrouwen kan een onbehandelde infectie leiden tot bekkenontstekingsziekte (PID), wat kan resulteren in littekenvorming in de eileiders, buitenbaarmoederlijke zwangerschappen of zelfs onvruchtbaarheid.
Bij mannen kan chlamydia leiden tot een ontsteking van de bijbal (epididymitis), wat ook vruchtbaarheidsproblemen kan veroorzaken. Daarnaast verhoogt onbehandelde chlamydia het risico op het oplopen of doorgeven van andere soa's, zoals hiv.
Chlamydia testen
Chlamydia kan op verschillende manieren worden getest, afhankelijk van je geslacht en de locatie van de mogelijke infectie. De meest gebruikelijke testen zijn:
- Urineonderzoek. Dit is vaak de eenvoudigste manier om op chlamydia te testen, vooral bij mannen. Je levert een urinemonster in, dat vervolgens wordt getest op de aanwezigheid van de bacterie Chlamydia trachomatis.
- Uitstrijkje. Bij vrouwen kan een uitstrijkje van de vagina, baarmoederhals of de anus worden genomen. Dit wordt vervolgens onderzocht op de aanwezigheid van de bacterie. Mannen kunnen soms ook een uitstrijkje van de urethra of anus krijgen, afhankelijk van de locatie van de infectie.
- Keeluitstrijkje. Als er een vermoeden is van chlamydia in de keel (bijvoorbeeld na onbeschermde orale seks), kan er een uitstrijkje van de keel worden genomen om de bacterie op te sporen.
Tegenwoordig kun je chlamydia ook eenvoudig thuis testen via een urinetest of uitstrijkje. Ontdek onze opties voor een chlamydiatest voor thuis.
Tot slot: werk preventief aan je seksuele gezondheid
Omdat chlamydia relatief vaak voorkomt en in veel gevallen geen symptomen met zich meebrengt, is het extra belangrijk om je er preventief tegen te beschermen. Denk je dat je toch chlamydia hebt opgelopen? Laat je dan zo snel mogelijk testen en neem contact op met je arts. Bovendien is het belangrijk om je seksuele partners van de afgelopen zes maanden te informeren over je chlamydia-infectie.
- E.Cortes et al., Chlamydia trachomatis Infection Could Be a Risk Factor for Infertility in Women: A Prospective Descriptive Study, geraadpleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36457637/
- L.G. Passos et al, The Correlation between Chlamydia Trachomatis and Female Infertility: A Systematic Review, geraadpleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35576969/
- L. Liu et al., Chlamydia infection, PID, and infertility: further evidence from a case-control study in China, geraadpleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35840924/
- RIVM, Chlamydia, geraadpleegd via https://www.rivm.nl/chlamydia-trachomatis
- Sciensano, Chlamydia, geraadpleegd via https://www.sciensano.be/nl/gezondheidsonderwerpen/chlamydia
