Verkouden of hooikoorts: wat heb jij?

12/08/20242 minuten

Merk je dat je hoest en niest, of last hebt van waterige ogen en hoofdpijn? Dit kunnen symptomen zijn van zowel hooikoorts als verkoudheid. Deze twee aandoeningen hebben vaak overlappende symptomen, wat het moeilijk maakt om ze te onderscheiden. Geen zorgen! Leer in dit artikel de verschillen en ontdek wat je eraan kunt doen.

Lees verder om de belangrijkste verschillen tussen hooikoorts en verkoudheid te onderzoeken, evenals enkele tips voor zelfzorg die op beide van toepassing zijn. Laten we beginnen met ze allebei los van elkaar te bekijken.

Wat is hooikoorts?

Hooikoorts is een allergische reactie op kleine deeltjes in de lucht, allergenen genoemd.¹ Stuifmeel van bomen, gras en onkruid (seizoensgebonden allergieën) is een veelvoorkomende oorzaak van hooikoorts. Andere allergenen die vaak hooikoorts veroorzaken zijn huisstofmijt, huidschilfers van huisdieren, schimmel en kakkerlakuitwerpselen.^1,2

Wat is verkoudheid?

Een verkoudheid daarentegen is een infectie van je bovenste luchtwegen die je neus, keel en sinussen aantast.^3,4 Verkoudheid komt vaak voor. De meeste volwassenen worden tussen de twee en vier keer per jaar verkouden.⁵

Verkoudheid wordt veroorzaakt door virussen die zich van mens tot mens verspreiden. Er zijn meer dan 200 virussen die een verkoudheid veroorzaken, maar de meest voorkomende is een groep die rhinovirussen wordt genoemd.⁴

De verschillen tussen hooikoorts en verkoudheid

Of het nu gaat om een verstopte neus, keelpijn of hoofdpijn, hooikoorts en verkoudheid kunnen vergelijkbare symptomen veroorzaken. Er zijn wel een paar belangrijke factoren die je kunnen helpen om het verschil te zien.

Tijd van het jaar

De timing van je symptomen kan je helpen om te bepalen met welk probleem je te maken hebt.

Je kunt het hele jaar door hooikoorts krijgen. Toch zullen seizoensgebonden allergieën, veroorzaakt door pollen, waarschijnlijk de meeste symptomen veroorzaken tussen maart en september wanneer het weer warmer is.^1,6

Verkoudheid daarentegen komt veel vaker voor in de vroege herfst en late wintermaanden wanneer het weer kouder is.⁷

Ontwikkeling van de symptomen

Hooikoortssymptomen ontstaan heel snel, vrijwel onmiddellijk nadat je bent blootgesteld aan de allergenen waarvoor je gevoelig bent.⁸

Verkoudheidssymptomen ontwikkelen zich langzamer, ongeveer 2 tot 3 dagen nadat je bent blootgesteld aan een verkoudheidsvirus. Je symptomen zijn waarschijnlijk ook het ergst 2 tot 3 dagen nadat je de eerste symptomen hebt opgemerkt.⁴

Verspreidbaarheid

Hooikoorts wordt veroorzaakt door een allergeen, een bacterie of een infectie. Dit betekent dat het een niet-besmettelijk, of niet-infectieus, gezondheidsprobleem is. Het kan dus niet van mens tot mens worden doorgegeven.⁹

De virussen die verkoudheid veroorzaken zijn erg besmettelijk. Dit betekent dat verkoudheid gemakkelijk van mens tot mens kan worden overgedragen.

Ben je onlangs in nauw contact geweest met iemand met een verkoudheid? En kreeg je kort daarna symptomen? Dan is het zeer waarschijnlijk dat je de verkoudheid van die persoon hebt opgelopen.⁴

Hersteltijd

Omdat hooikoorts wordt uitgelokt door een allergeen, kan het weken of zelfs maanden aanhouden zolang het allergeen in de lucht aanwezig is.¹⁰

De symptomen van een verkoudheid kunnen ook wel even aanhouden, maar meestal ben je na 1 tot 2 weken volledig hersteld.^6,10 Als je symptomen langer dan 2 weken aanhouden en je nog nooit hooikoorts hebt gehad, neem dan contact op met een arts.

Hooikoortssymptomen vs. verkoudheidssymptomen

Zoals we al hebben vastgesteld, kunnen hooikoorts- en verkoudheidssymptomen erg op elkaar lijken. Maar er zijn een paar verschillen die je kunnen helpen om ze uit elkaar te houden.

Hieronder zie je hoe de symptomen van hooikoorts zich verhouden tot die van een gewone verkoudheid.^1,2,3,4,6,7

Symptomen van zowel hooikoorts als verkoudheid:

Verstopte en/of loopneus
Niezen
Reukverlies
Keelpijn
Aanhoudend hoesten
Hoofdpijn
Druk op de sinus waardoor het gebied onder je ogen pijnlijk kan aanvoelen
Slijmophoping in je keel (slijm)
Vermoeidheid
Piepende ademhaling en ademhalingsmoeilijkheden (in ernstige gevallen)

Symptomen van hooikoorts

Jeukende neus
Rode, waterige, gezwollen en jeukende ogen
Jeukende keel en gehemelte
Jeukende binnenoren
Oorpijn

Symptomen van verkoudheid

Algemeen onwel voelen
Lichaamspijn
Lichte koorts

Lees meer over wat hooikoorts is, de symptomen en alles wat je wel en niet kunt doen.

4 hooikoortsbehandelingen

Hooikoorts kan zijn tol eisen van je energieniveau en je belemmeren om van je dag te genieten. Hier zijn een paar van de meest effectieve behandelingen die je thuis kunt proberen om je symptomen te verminderen.

1. Koele kompressen

Gezwollen, zanderige ogen kunnen ongelooflijk vervelend zijn. Probeer daarom om de paar uur een paar minuten een koel washandje over je ogen te houden om eventuele pijn en jeuk te verzachten en zwellingen te verminderen.¹¹

2. Oogdruppels

A.Vogel Pollinosan Hooikoorts Oogdruppels geeft wat verlichting bij rode, branderige en jeukende ogen bij hooikoorts. De oogdruppels bevatten ingrediënten die verlichten en verkoelen, en beschermen tegen pollen. De druppels bieden bescherming tegen pollen die een hooikoortsreactie veroorzaken. Dit is een medisch hulpmiddel waarbij het belangrijk is om goed de gebruiksaanwijzing te lezen.

3. Eet honing van de lokale imker

Het eten van honing van een lokale imker kan helpen om je lichaam langzaam aan de lokale pollen te laten wennen, Hierdoor verminderen je klachten mogelijk. Het is echter belangrijk om dit op een consistente basis en gedurende langere tijd te doen voor het beste resultaat.

4. Smeer vaseline of kokosolie onder je neus

Het aanbrengen van een dun laagje vaseline of kokosolie onder je neus kan helpen om pollen en andere allergenen te vangen voordat ze je neus binnendringen. Dit kan helpen om de symptomen van hooikoorts, zoals niezen en een loopneus, te verminderen.

5. Gebruik histamine-arme voeding.

Het vermijden van histaminerijke voedingsmiddelen zoals oude kaas, verwerkte vleeswaren, alcohol, en gefermenteerde producten kan helpen om je symptomen te verminderen.

Hier zijn enkele voorbeelden van histamine-arme voedingsmiddelen die je kunt overwegen:

Vers vlees en vis: Kip, kalkoen, lam, varkensvlees en vers gevangen vis (geen vis uit blik of gerookte vis).
Verse groenten: Broccoli, bloemkool, wortelen, spinazie, courgette, komkommer, en sla.
Vers fruit: Appels, peren, perziken, nectarines, kiwi's, en meloen (vermijd citrusvruchten en bessen zoals aardbeien).
Granen en zaden: Rijst, quinoa, haver, en amaranth.
Zuivelproducten: Verse melk, room, en jonge kazen (vermijd gerijpte of gefermenteerde kazen).
Verse kruiden: Peterselie, koriander, basilicum, en munt.
Noten en zaden: Amandelen, zonnebloempitten, en pompoenpitten (vermijd noten zoals walnoten en cashewnoten).
Eieren: Vers en goed gekookt.

Wanneer naar de dokter gaan?

Verlichten de antihistaminica of andere thuisbehandelingen je hooikoortssymptomen niet? Dan kan je arts je doorverwijzen naar een allergiespecialist voor een behandeling met immunotherapie, ook bekend als pollendesensibilisatie.^1,2,6

Behandeling met immunotherapie houdt in dat je regelmatig injecties of druppels onder je tong neemt met kleine hoeveelheden van de allergenen (bijvoorbeeld pollen) waarvoor je gevoelig bent. Dit helpt om je lichaam te desensibiliseren voor dat specifieke allergeen, waardoor je na verloop van tijd minder reageert.²

Preventiemethoden

Naast de behandeling van hooikoorts zijn er een aantal dingen die je kunt doen om je blootstelling aan de allergenen die je reacties uitlokken te verminderen. Deze omvatten:^6,10

Doe wat wasachtige balsem rond je neusgaten om pollen op te vangen en te voorkomen dat ze je neus binnendringen.
Draag een zonnebril om te voorkomen dat pollen of stof in je ogen komen.
Kleed je om en neem een bad zodra je naar binnen gaat na een tijd buiten te zijn geweest.
Houd ramen en deuren zoveel mogelijk gesloten.
Stofzuig je huis regelmatig en stof af met een vochtige doek om huisstofmijt en stofdeeltjes op te vangen.
Vermijd het maaien van het gazon of het harken van bladeren.
Draag een stofmasker als je je huis schoonmaakt of in de tuin werkt.
Gebruik een luchtreiniger of filter om pollen uit de lucht in je huis te verwijderen.
Droog beddengoed en kleding liever binnen dan buiten.
Vermijd wandelen op open plekken met gras.
Veeg huisdieren af met een vochtige doek als ze binnenkomen.

2 behandelingen voor verkoudheid

Helaas bestaat er geen snellere genezing voor verkoudheid. Je zal de verkoudheid gewoon uit moeten zitten. Maar er zijn wel verschillende dingen die je kunt doen om je een beetje beter te voelen.

1. Zelfzorg

Door voldoende te slapen, veel te drinken en gezond te eten, kun je sneller beter worden en bouw je je immuunsysteem weer op.^3,12

2. Medicijnen zonder recept

Praat met je apotheker over je symptomen, want die kan je de beste remedie voor je exacte symptomen aanraden.

Je apotheker kan je ook andere verkoudheidsmiddelen aanraden, zoals siropen of zuigtabletten om hoesten te verminderen en keelpijn te verzachten. Sommige van deze middelen kunnen ook helpen bij het afbreken en afvoeren van slijm dat zich heeft opgehoopt.¹²

Lees hier meer over hoe je een verkoudheid kunt behandelen.

Tot slot: wat is de oorzaak van jouw symptomen?

Of hooikoorts of verkoudheid nu de oorzaak is van je symptomen, we hopen dat deze informatie je helpt om je snel weer op je best te voelen.

Maak je je grote zorgen over je symptomen? Dan is het altijd een goed idee om een afspraak te maken met je huisarts. Hij of zij kan je het advies geven dat je nodig hebt om er weer bovenop te komen.

Bronnen

Institute for Quality and Efficiency in Health Care. (2023). Hay fever: Overview. In InformedHealth.org https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279488/
Platts-Mills, T. A. (2015). The allergy epidemics: 1870-2010. Journal of Allergy and Clinical Immunology, 136(1), 3-13. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0091674915005849
Eccles, R. (2023). Common cold. Frontiers in Allergy, 4, 1224988. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10324571/
Turner, R. B. (2015). The common cold. Mandell, Douglas, and Bennett's principles and practice of infectious diseases, 748. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7151789/
Nickbakhsh, S., Mair, C., Matthews, L., Reeve, R., Johnson, P. C., Thorburn, F., ... & Murcia, P. R. (2019). Virus–virus interactions impact the population dynamics of influenza and the common cold. Proceedings of the National Academy of Sciences, 116(52), 27142-27150. https://www.pnas.org/doi/abs/10.1073/pnas.1911083116
Larsen, J. N., Broge, L., & Jacobi, H. (2016). Allergy immunotherapy: the future of allergy treatment. Drug discovery today, 21(1), 26-37. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1359644615002810
Allan, G. M., & Arroll, B. (2014). Prevention and treatment of the common cold: making sense of the evidence. Cmaj, 186(3), 190-199. https://www.cmaj.ca/content/186/3/190.short
Worm, M., Moneret‐Vautrin, A., Scherer, K., Lang, R., Fernandez‐Rivas, M., Cardona, V., ... & Grabenhenrich, L. B. (2014). First European data from the network of severe allergic reactions (NORA). Allergy, 69(10), 1397-1404. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/all.12475
Funk, S., Salathé, M., & Jansen, V. A. (2010). Modelling the influence of human behaviour on the spread of infectious diseases: a review. Journal of the Royal Society Interface, 7(50), 1247-1256. https://royalsocietypublishing.org/doi/full/10.1098/rsif.2010.0142
Stringari, G., Tripodi, S., Caffarelli, C., Dondi, A., Asero, R., Businco, A. D. R., ... & Network, T. I. P. A. (2014). The effect of component-resolved diagnosis on specific immunotherapy prescription in children with hay fever. Journal of Allergy and Clinical Immunology, 134(1), 75-81. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0091674914003583
Ferreira, M. A., Vonk, J. M., Baurecht, H., Marenholz, I., Tian, C., Hoffman, J. D., ... & Paternoster, L. (2017). Shared genetic origin of asthma, hay fever and eczema elucidates allergic disease biology. Nature genetics, 49(12), 1752-1757. https://www.nature.com/articles/ng.3985
Arroll, B. (2011). Common cold. BMJ clinical evidence, 2011. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3275147/