Wist je dat berberine bekend staat als een van de meest effectieve natuurlijke supplementen ter wereld? Het lijstje aan mogelijke voordelen van deze bioactieve stof, die uit verschillende planten gewonnen kan worden, is indrukwekkend. Berberine bouwde in sommige culturen al duizenden jaren geleden z’n status op, maar wint nu ook in Europa aan populariteit. Wil je het zelf ook proberen en de mogelijke voordelen ervaren via een berberine supplement? In dit artikel lees je alles wat je moet weten over dit populaire supplement.
Berberine is een bioactieve stof die gewonnen kan worden uit verschillende planten van de berberis-familie zoals de zuurbes (Berberis vulgaris), goudsbloem (Hydrastis canadensis), geelwortel (Xanthorhiza simplicissima) en boomkurkuma (Berberis aristata).
Vanwege z’n felgele kleur wordt berberine vaak als kleurstof gebruikt, bijvoorbeeld om wol, leer of hout te verven. Onder ultraviolet licht heeft berberine fluorescerende eigenschappen.
In China wordt berberine al duizenden jaren gebruikt. Niet als kleurstof, maar vooral in de traditionele Chinese geneeskunde. De voorbije jaren is er steeds meer onderzoek gedaan naar de werking van berberine, waardoor de wetenschap de indrukwekkende voordelen van berberine steeds meer kan bevestigen.
Er werden de voorbije jaren honderden studies gedaan naar de berberine werking. De lijst met voordelen is best indrukwekkend, al is er nog bijkomend onderzoek nodig om die te bevestigen. Dit zijn de 3 belangrijkste mogelijke voordelen van berberine:
Triglyceride is de meest voorkomende vorm van vet in ons lichaam. Het vervult enkele belangrijke functies, maar een te hoog triglyceridengehalte in het bloed (bijvoorbeeld door voeding hoog in suiker en vet, te veel alcohol en/of bepaalde medicijnen1) kan het risico op hart- en vaatziekten kan verhogen.2 Hart- en vaatziekten is de oorzaak van ongeveer 22% van de sterfgevallen in Nederland en rond de 25% van de overlijdens in België.3
Berberine kan helpen het triglyceridengehalte in het bloed te verlagen.* Na het innemen van berberine wordt het via de bloedbaan tot in onze cellen getransporteerd. Daar bindt het op verschillende ‘targetstoffen’, om na het binden hun functie te veranderen.4
Een analyse van 11 verschillende studies ontdekte dat berberine het triglyceridengehalte met 0,50 mmol/L (44 mg/dL) kon verlagen.5
Een (langdurig) hoge bloedsuikerspiegel kan negatieve gevolgen hebben voor de weefsels en organen, wat op lange termijn gezondheidsproblemen kan veroorzaken. Ook diabetes type 2, een ziekte die de voorbije jaren steeds vaker voorkomt, wordt gekenmerkt door een verhoogde bloedsuikerspiegel ten gevolge van insulineresistentie of een tekort aan insuline.
Verschillende studies tonen aan dat berberine de bloedsuikerspiegel kan helpen verbeteren.*6,7 Het mechanisme werkt als volgt: de insulineresistentie vermindert, waardoor insuline effectiever wordt. De glycolyse wordt verhoogd, waardoor het lichaam makkelijker suikers in de cellen kan afbreken. De suikerproductie in de lever wordt verhoogd, terwijl de afbraak van koolhydraten in de darm wordt vertraagt.
In een studie bij 116 mensen met diabetes verlaagde 1 gram berberine per dag de bloedsuikerspiegel met 20%, van 7 naar 5,6 mmol/L. Ook hemoglobine HbA1c, een stof die een indicatie geeft van de bloedsuikerspiegel op langer termijn, nam met 12% af.8
Ook een verhoogde cholesterol is een risicofactor voor hart- en vaatziekten. Met name LDL-cholesterol, ook wel bekend als ‘slechte’ cholesterol, zorgt voor een verhoogd risico op vernauwingen in de bloedbaan. HDL-cholesterol is ‘goede’ cholesterol die je juist kan beschermen tegen hart- en vaatziekten.
Berberine kan helpen een normaal cholesterolgehalte te ondersteunen en kan bijdragen aan de effecten van een cholesterolverlagend dieet.* Dat zou volgens sommige studies te danken zijn aan de remmende werking van berberine op het enzym PCSK9, wat dan weer positief is voor het verwijderen van LDL uit de bloedbaan.9,10
Uit een analyse van 11 verschillende studies blijkt dat berberine de totale cholesterol gemiddeld met 0,61 mmol/L (24 mg/dL) verlaagde. Bovendien verlaagde het de ‘slechte’ LDL-cholesterol met 0,65 mmol/L (25 mg/dL), terwijl de ‘goede’ HDL-cholesterol juist gemiddeld met 0,05 mmol/L (2 mg/dL) toenam.11
Naast bovenstaande voordelen heeft berberine nog een paar andere mogelijke voordelen in ons lichaam:
*Gezondheidsclaims in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie.
Zoals eerder vermeld, komt berberine voor in planten van de berberis-familie. Dat is een verzamelnaam voor zo’n 500 verschillende soorten struiken die groeien in Europa, Azië, Afrika en Noord- en Zuid-Amerika. Berberine wordt meestal gevonden in de wortels, wortelstokken, stengels en schors en wordt onder meer verwerkt in berberine supplementen.
De meeste onderzoeken met berberine gebruikten dosissen tussen de 900 en 1500 mg berberine per dag. Afhankelijk van de dosering, die je in samenspraak met jouw arts bepaalt, is het gebruikelijk om tot 3 keer per dag voor de maaltijd 500 mg berberine in te nemen.
Zeker als je een medische aandoening hebt of medicijnen gebruikt, is het extra belangrijk om eerst met je arts te overleggen voordat je een berberine supplement gebruikt. Vooral wie bloedsuikerverlagende medicijnen gebruikt, moet extra voorzichtig zijn.
Omdat berberine al in honderden onderzoeken is gebruikt, wordt het over het algemeen als veilig beschouwd. In zeldzame gevallen kunnen er bij gevoeligheid voor berberine wel spijsverteringsproblemen zoals maagkrampen, diarree, winderigheid, constipatie of maagpijn optreden.
Een gezonde levensstijl met een gevarieerd voedingspatroon is altijd de basis om waarden als bloedsuikerspiegel, triglyceridengehalte en cholesterol onder controle te houden. Leg daar dus altijd de focus op en kies pas daarna (en altijd in samenspraak met een arts) voor supplementen die hier mogelijk ondersteuning in kunnen bieden.
Dit advies is puur ter informatie en is niet bedoeld ter vervanging van medisch advies of medicijnen. Neem contact op met je huisarts of specialist voor je de adviezen op deze website toepast.