Ontdek shilajit: een kostbaar goedje uit het hooggebergte
Wist je dat je voor een kilogram shilajit al snel enkele honderden euros neertelt? Shilajit is zo duur omdat het moeilijk te verkrijgen is en enkel in het hooggebergte gevonden kan worden. Op het eerste zicht lijkt de teerachtige substantie niet zo bijzonder, maar toch is shilajit rijk aan nutriënten en heeft het veel voordelen die al duizenden jaren geleden door volkeren in Centraal-Azië werden ontdekt. Shilajit wordt als supplement ook in Europa steeds populairder, dus vertellen we in dit artikel alles wat je over shilajit moet weten.
Wat is shilajit?
Shilajit, ook bekend onder de Russische naam mumijo, is een teerachtige substantie die meestal donkerbruin tot zwart van kleur is. In tegenstelling tot teer is shilajit goed oplosbaar in water. Dat komt omdat het organische gedeelte van shilajit voor 60 tot 80% uit ‘humusachtige’ stoffen zoals aminozuren en fulvinezuur bestaat. Fulvinezuur is meteen ook de belangrijkste werkzame stof in shilajit. Verder is het minerale gedeelte van shilajit (15-20%) ook rijk aan voedingsstoffen als minerale zouten.
Waar komt shilajit vandaan?
Shilajit wordt in hoogvlaktes en gebergtes gevonden. Het komt vooral voor in de bergen van Centraal-Azië, maar ook op hoogvlaktes in Iran, Syberië, Mongolië en in het Andesgebergte, in het zuiden van Peru.
Shilajit betekent in het Sanskriet ‘veroveraar van de bergen’ en ‘bestrijder van zwakte’, maar kreeg bijna in elk land waar het werd gevonden een speciale naam van de lokale bevolking. Zo wordt shilajit ‘olie van de bergen’ genoemd in Siberië, ‘bergsap’ in Tibet, ‘bloed van de berg’ in Myanmar en ‘zegen van de natuur’ in Nepal. Die benamingen zeggen iets over de eigenschappen die al sinds oudsher aan shilajit werden toegeschreven.
Wat zijn de voordelen van shilajit?
Shilajit wordt al meer dan 4000 jaar gebruikt. Zo is het onder meer populair in de Ayurveda en circuleren er veel oude verhalen over shilajit. Bij volkeren uit Centraal-Azië zou de stof populair zijn geworden nadat ze zagen wat voor effect het had op zwakkere dieren die aan de teerachtige substantie likten. Er wordt zelfs over shilajit (mumiyo) gesproken in de werken van bekende, invloedrijke personen zoals de Griekse filosoof en wetenschapper Aristoteles.
In de moderne wetenschap zijn er succesvolle studies gedaan naar de mogelijke voordelen van shilajit. Omwille van z’n nutriëntrijke samenstelling met fulvinezuur als belangrijkste bioactieve stof en maar liefst 84 verschillende mineralen zou shilajit verschillende positieve effecten kunnen hebben op ons lichaam. Zo zou shilajit:
1. Ondersteuning bieden voor de mannelijke en vrouwelijke seksuele functie en het libido.*
Een klinische studie bij mannen tussen 45 en 55 jaar ontdekte na 90 dagen hogere testosteronlevels (+20,45%) bij proefpersonen die twee keer per dag 250 mg shilajit toegediend kregen.1
2. Goed zijn voor het energieniveau en bijdragen tot normale mentale prestaties.*
Studies suggeren dat shilajit met name een invloed zou hebben op de mitochondria, de ‘energiecentrales’ binnen onze cellen. Shilajit zou de mitochondria ondersteunen, wat dan weer zou kunnen bijdragen aan het energieniveau.2
3. De stofwisseling ondersteunen.*
Volgens wetenschappelijke bronnen zou fulvinezuur, de bioactieve stof in shilajit, het transport van voedingsstoffen tussen de verschillende cellen ondersteunen.3
4. Goed zijn voor het gewicht.*
Een studie die werd gepubliceerd in Journal of Medical Food ontdekte dat proefpersonen die een shilajit supplement toegediend kregen, beter reageerden op trainingssessies. Volgens de onderzoekers ligt de oorzaak in het feit dat shilajit er mee voor zorgt dat genen geactiveerd worden die de spieren sneller helpen aanpassen in functie van de volgende training.4
5. De hormonale balans ondersteunen.*
Zoals eerder al aangegeven werd in een studie ontdekt dat shilajit de testosteronniveaus verhoogde, maar daar blijft het niet bij. Zo zou shilajit ook een invloed kunnen spelen in de balans bij oestrogeen en progesteron.1
Het is wel belangrijk om te weten dat er nog bijkomend onderzoek nodig is om deze gezondheidsclaims verder te kunnen onderbouwen. Bovendien moeten deze stellingen nog worden goedgekeurd door de Europese Commissie.
*Gezondheidsclaims in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie.
Hoeveel shilajit per dag?
Hoeveel shilajit per dag?
In studies variëren de dagelijkse doseringen meestal tussen de 300 en 500 mg shilajit per dag. Shilajit supplementen zijn beschikbaar in verschillende vormen en dosering. Het is belangrijk om voor gebruik van een supplement de instructies over gebruik en dosering te raadplegen.
Heeft shilajit bijwerkingen?
Shilajit is een natuurlijk product en wordt als veilig beschouwd, maar het is niet aan te raden om rauwe of onbewerkte shilajit te consumeren. Rauwe shilajit kan namelijk mogelijk vervuild zijn. Dit kan je oplossen door voor een shilajit supplement te kiezen.
Het gebruik van shilajit wordt afgeraden voor:
- Mensen met sikkelcelanemie.
- Mensen met hemochromatose, ook wel bekend als ijzerstapelingsziekte.
- Mensen met thalassemie.
Twijfel je of shilajit voor jou geschikt is? Raadpleeg dan altijd eerst je arts.
Tot slot: bekijk eerst je levensstijl
Een gezonde levensstijl met een gevarieerd dieet is altijd de basis voor een goede gezondheid. Wie wat extra ondersteuning wil, kan eventueel ook eens een supplement uitproberen. Door z’n unieke samenstelling met fulvinezuur en tal van mineralen, kan shilajit dan eventueel een goede keuze zijn. Hou er wel rekening mee dat de kans bestaat dat je niet meteen een effect ervaart, want de werking van supplementen is erg persoonlijk.
Disclaimer: dit advies is puur ter informatie en is niet bedoeld ter vervanging van medisch advies of medicijnen. Neem contact op met je huisarts of specialist voor je de adviezen op deze website toepast.
- S. Pandit et al., Clinical evaluation of purified Shilajit on testosterone levels in healthy volunteers, geraadpleegd via https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/and.12482
- D.K. Surapaneni et al., Shilajit attenuates behavioral symptoms of chronic fatigue syndrome by modulating the hypothalamic–pituitary–adrenal axis and mitochondrial bioenergetics in rats, geraadpleegd via https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0378874112003893?via%3Dihub
- H. Meena et al., Shilajit: A panacea for high-altitude problems, geraadpleegd via https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2876922/
- A.Das et al., The Human Skeletal Muscle Transcriptome in Response to Oral Shilajit Supplementation, geraadpleegd via https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4948208/
