Glutenvrij eten kan een oplossing bieden voor mensen met glutensensitiviteit, wat symptomen als obstipatie, darmklachten diarree en/of winderigheid met zich meebrengt. Om vast te stellen of je sensitief bent voor gluten, moet je eerst een onderzoek doen bij een arts. Via een bloedonderzoek en een biopsie van de dunne darm wordt eerst (meetbare) coeliakie uitgesloten, daarna wordt via een glutenvrij dieet gekeken of de symptomen verminderen. Als dat het geval is, kan glutenvrij eten een duurzame oplossing zijn.
Glutenallergie is een term die vaak wordt gebruikt, maar is eigenlijk een foutieve benaming voor glutenintolerantie. Bij een allergie reageert het lichaam op een ongevaarlijke stof van buitenaf. Bij glutenintolerantie maakt het lichaam antilichamen aan tegen de eiwitten die in gluten voorkomen. Die antilichamen zorgen voor schade aan de darmwand.
Gluten komen van nature voor in verschillende graansoorten zoals tarwe, gerst en rogge. Alle producten die dit soort granen, zijn dus niet glutenvrij. Denk dan aan de meeste soorten brood, pasta, crackers, maar ook gebak, koek en bier. Ook producten die van deze granen zijn gemaakt bevatten gluten. Denk dan aan spelt, bulgur, couscous en bulgur. Gluten worden ook vaak als bindmiddel gebruikt in sauzen en soepen. Gelukkig zijn er tegenwoordig ook veel glutenvrije alternatieven.
Als je vegan eet, kies je voor geheel plantaardig eten. Veganisten eten net als vegetariërs geen vlees en vis, maar gaan nog een stapje verder: vegans consumeren ook geen eieren, zuivelproducten (zoals melk, kaas, boter of yoghurt) en honing.
Er zijn tal van redenen om te kiezen kiezen voor een plantaardig dieet of een volledige vegan lifestyle. Zo is een plantaardig dieet ten eerste goed voor het dierenwelzijn. Daarnaast kan ook je eigen gezondheid een reden zijn om te kiezen voor vegan dieet. Onderzoek toont aan dat een uitgebalanceerd plantaardig voedingspatroon verschillende gezondheidsvoordelen met zich mee kan brengen.
Als je kiest voor een plantaardig dieet, is het belangrijk dat je niet alleen dierlijke producten weglaat, maar er ook iets anders voor in de plaats neemt. Zo voorkom je dat je tekorten oploopt. Een belangrijke vitamine voor vegans is vitamine B12, dat van nature alleen voorkomt in dierlijke producten, zoals melk, vlees, vis en eieren.
Suikers, zetmeel en vezels zijn vormen van koolhydraten. Koolhydraten voorzien je lichaam van energie. Als je een koolhydraatarm dieet volgt, eet je (afhankelijk van je lichaamsgewicht) minder dan 130 gram koolhydraten per dag. Door koolhydraatarm te eten, haal je dus minder energie uit koolhydraten – en juist meer uit eiwitten en vetten.
Onderzoek heeft aangetoond dat een koolhydraatarm dieet een doeltreffende manier is om op een snelle en veilige manier gewicht te verliezen. Een bijkomend voordeel van koolhydraatarm eten is een stabielere bloedsuikerspiegel. Dit zorgt ervoor dat je minder snel last hebt van een hongergevoel en je sneller je ideale gewicht bereikt.
Daarnaast is een koolhydraatarm dieet vaak rijk aan eiwitten
Het ketogeen dieet is een koolhydraatarm dieet. Tijdens dit dieet eet je maximaal 50 gram koolhydraten per dag. Normaal gesproken verbrandt je lichaam als eerste koolhydraten, want dat is de 'makkelijkste' en snelste energiebron. Tijdens het ketodieet zijn er te weinig koolhydraten beschikbaar, waardoor je lichaam ervoor kiest om vetten te verbranden. Wanneer je lichaam vetten verbrandt, maakt het bepaalde zuren aan: ketonen. Vandaar de term ‘ketogeen dieet’.
Uit onderzoek blijkt dat het ketogeen dieet een effectieve methode is om af te vallen.¹ Bij de meeste diëten krijg je een knagend hongergevoel, maar daar hoef je bij dit dieet niet bang voor te zijn. Dat komt omdat je minder koolhydraten eet, waardoor je bloedsuikerspiegel stabieler is en je minder snel trek krijgt. Ook eet je tijdens het ketogeen dieet veel eiwitten, die je een verzadigd gevoel geven. Hierdoor is het ketodieet makkelijker om vol te houden dan een caloriearm dieet.
Binnen het ketogeen dieet eet je voornamelijk eiwitrijke en vette producten. Denk hierbij aan natuurlijke oliën en vetten, vis en vlees, zaden, groenten, kaas, avocado en eieren. Ook mag je soms rood fruit, mosterd, pesto en zaden eten. Je mag af en toe een stukje pure chocola of een glas wijn pakken, zolang je maar binnen de 50 gram koolhydraten per dag blijft.
Met een suikervrij dieet zorg je ervoor dat je geen toegevoegde suikers meer binnenkrijgt. Dat doe je door voeding met toegevoegde suikers te vermijden.
Sommige mensen kiezen er ook voor om natuurlijke suikers te beperken of te vermijden, maar dat maakt suikervrij eten meteen een stuk uitdagender.
Het effect van suiker op ons lichaam is in de wetenschap een controversieel topic. Volgens verschillende onderzoeksgegevens zou te veel suiker zowel direct (onder meer door verminderde insulinegevoeligheid) als indirect (onder meer door gewichtstoename) kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van hart- en vaatziekten en diabetes type 2. Het ontbreekt echter aan langdurige, gecontroleerde, klinische dieetstudies om echte conclusies te trekken over de langdurige effecten van suiker in z’n verschillende vormen.2
Dat neemt niet weg dat suikervrij eten, en dan met name toegevoegde suikers vermijden, mogelijke voordelen kan hebben voor de gezondheid.
Helemaal geen suiker eten, is bijna niet mogelijk. Ook veel natuurlijke producten, die ons lichaam van essentiële vitamines en mineralen voorzien, bevatten namelijk van nature suikers. Denk dan bijvoorbeeld aan groenten, fruit en zuivel. Wat je wel makkelijker volledig kan vermijden, zijn toegevoegde suikers en voedingsmiddelen die van nature rijk zijn aan suiker, zoals bijvoorbeeld honing en agavesiroop.